Groeien en bloeien

Groeien en bloeien
- natuurlijk leuke boeken over de moestuin!
- boekideeën BoekStart
- een lessuggestie van Lemniscaat
- meertalig prentenboek: Lappa krijgt een tuintje
- voorleesverhalen van The Reading Corner
- liedjes en verhaaltjes over de tuin en zaadjes zaaien
- wat heb je eigenlijk nodig om een moestuin te starten?
- gratis moestuinmaterialen van IVN natuureducatie
- een moestuinkalender van Luuk & Lotje
- ideeën voor op de groep
- en een paar knutselwerkjes

Leuke boeken over groeien en bloeien
Vraag tijdens het voorlezen aan de kinderen wat ze denken dat er gaat gebeuren.
Door deze vraag te stellen leren ze goed na te denken.
Zo leren kinderen problemen zelf oplossen!
Heb jij vandaag al een boek ontdekt over de moestuin?

Hummeltje eet gezond - Renate Heerink
Wist je dat foto's en realistische afbeeldingen samen met het echt ervaren en zien van het onderwerp van deze foto's en afbeeldingen, een kind makkelijker leert waar het over gaat?
Educatief fotoprentenboek over de beer Hummeltje die een lekkere en gezonde maaltijd maakt. Hummeltje heeft een eigen moestuin. Hij poot een zaadje en zorgt goed voor al zijn planten. Van zijn eigen aardbei- en druivenoogst maakt hij een rups, die hij daarna lekker opsmult.
Hummeltje de beer is een serie educatieve fotoprentenboeken voor peuters en kleuters. Met een verhalend karakter en veel aandacht voor woordenschat. De verhalen staan dicht bij de belevingswereld van het jonge kind.
Renate Heerink is als kinderboekenschrijfster gespecialiseerd in educatieve fotoprentenboeken voor peuters en kleuters. Ze is opgeleid als leerkracht basisonderwijs en werkt op een Montessori-kindcentrum in Nijmegen. Daar richt ze zich met veel enthousiasme op haar favoriete doelgroep: de peuters. Hier ontstaan ook de ideeën voor nieuwe boeken. Uiteraard verschijnt er geen boek zonder dat haar peuters erover meegedacht hebben.
Lappa Books - Meertalige prentenboeken
De prentenboeken van LAPPA® voorzien in de grote behoefte aan goede (voorlees)boeken in het twee- of meertalige leven van jonge kinderen en hun ouders. Bij een twee- of meertalige opvoeding is het belangrijk dat zowel de thuistaal als de nieuw te leren taal aandacht krijgt. De thuistaal is immers de basis.
Lappa krijgt een tuintje
Mama heeft een verrassing: een eigen tuintje voor Lappa.
Lappa stopt zaadjes in de grond en kan niet wachten tot het tomatenplantjes worden. Maar dan komen de vogels. Hongerig eten ze alle zaadjes op. Lappa moet erom huilen.
Gelukkig weet mama een manier om de vogels te verjagen.
3 - 6 jaar

The Reading Corner
Ontdek de unieke combinatie van het voorgelezen verhaal met prenten en muziek. Bekijk en luister naar nieuwe verhalen.
- 14 muisjes en de pompoen
- Anna en haar groentetuintje
- Saar in de winter
- Lam en Loebas 4+
Klik op de afbeelding om naar het filmpje te gaan:
14 muisjes en de pompoen
‘Dit is een pit van een pompoen, een zaadje vol leven,’ zegt opa Muis. ‘Zullen we het met z’n allen planten?’ vraagt papa Muis. Dat doen ze. Alle muisjes helpen mee om onkruid uit te trekken en de aarde om te spitten.
En dan is het wachten totdat het plantje boven de grond uit komt…
Anna en haar groentetuintje
Anna maakt met papa een eigen moestuintje. Ze gaan er zelf wortelen en sla kweken. Anna is dol op groenten en vindt het heerlijk om te helpen. Onkruid wieden, harken, zaaien, water geven En dan geduldig wachten tot de groenten groeien. Want Anna weet het wel zeker: verse groenten uit je eigen tuin smaken echt heerlijk!
Liedjes en verhaaltjes over moestuinieren
Opa Bakkebaard heeft een tuintje
Opa Bakkebaard heeft een tuintje
en in dat tuintje daar is het goed.
Opa Bakkebaard is aan het werken
en weet jij wel wat hij doet?
Hij harkt de tuin, met een harkje, met een harkje.
Hij harkt de tuin, zo harkt hij de tuin.
Zaadje, zaadje in de grond
Zaadje, zaadje in de grond
Wanneer ga jij groeien?
Zaadje, zaadje in de grond
Welke bloem word jij?
Geef mij water, geef mij zon
Uit de kraan of regenton
Ik word een bloem, ik blijf geen zaadje
Ik word de bloem van weet-ik-veel
Ik word een bloem met rode blaadjes
Ik word een bloem met een groene steel
In iedere kleine appel
In iedere kleine appel
daar lijkt het wel een huis
Want daarin zijn vijf kamertjes
precies als bij ons thuis
In ieder hokje wonen
Twee pitjes, zwart en klein
Die liggen daar te dromen
Van licht en zonneschijn
Zij dromen dat zij later
in de aarde groeien gaan
Tot hele grote bomen
met appeltjes er aan....

Starten met een moestuin
Benodigdheden
- zaaibakjes of kweekpotjes om de zaadjes eerst te laten groeien voor ze naar buiten kunnen
(dit kunnen lege eierdopjes zijn, maar bijvoorbeeld ook een eierdoos of lege pakken voor de helft in de lengte) - zaaigrond
- zaadjes - keuze uit: groenten, fruit of kruiden
- ijslollystokjes om erop te schrijven wat voor zaadjes er gezaaid zijn
- moestuingrond of biologisch bemeste tuinaarde
- kleine harkjes voor de kinderen om de grond te bewerken
- kleine schepjes
- eventueel een net
- gietertje
- voeding



Hoe lang duurt het om te oogsten? Een paar voorbeelden:
- Tuinkers – ongeveer 10 dagen (zaaien in de lente of herfst)
- Tomaat – ongeveer 10 weken (zaaien tussen eind maart en half april)
- Komkommer – ongeveer 6 weken (begin april zaaien)
- Spinazie – ongeveer 6 weken (zaaien vanaf maart)
- Zomerwortel – vanaf ongeveer 10 weken (zaaien vanaf maart tot juli)
- Winterwortel - vanaf ongeveer 14 weken (zaaien vanaf april tot mei)
- Basilicum – na 8 weken een plant (vanaf april zaaien)
- Snijbiet – ongeveer 8 weken (zaaien vanaf maart tot augustus)
- Snijsla – ongeveer 4 weken (zaaien vanaf half maart tot september)
- Radijsjes – ongeveer 5 weken (zaaien van maart tot en met augustus)
- Rucola – ongeveer 2 weken (zaaien vanaf maart tot en met oktober)
Voor de ongeduldige peuter kan tuinkers al snel geoogst worden:
- op een boterham met bijvoorbeeld ham of kaas
- in plaats van basilicum kan je van tuinkers pesto maken
- op een boterham met boter en suiker (en eventueel citroensap) - een traditioneel Nederlands recept!
- verwerk het in een salade met bijvoorbeeld rucola
Heb je samen de zaadjes gezaaid? Maak dan eens foto’s van het groeiproces. Bekijk het per keer en vertel over de veranderingen. Laat wanneer het plantje volgroeid is, alle foto's eens achter elkaar zien en praat er samen over. Op deze manier ben je óók met taal bezig.
Gratis moestuinmaterialen van IVN natuureducatie!
Je kunt ontzettend veel lekkers kweken in je moestuin. Maar, zeker voor beginnende moestuinders kan het starten van een moestuin best lastig zijn. Wanneer moet je wat zaaien? Zaai je binnen of buiten? Hoe maak je eigenlijk een plan voor je moestuin? Gelukkig helpt IVN je op weg met handige materialen om van jouw moestuin een succes te maken.
Om tot een succesvolle oogst te komen kan je misschien wel wat hulp gebruiken. Wat dacht je van een handige zaaikalender? Zo weet je precies wanneer je welk plantje het beste kan zaaien, verpotten en oogsten. Of een moestuinplan, waarmee je een vliegende start maakt met je moestuin. Wordt het tijd om de boel te verpotten? Ook daar hebben ze een handige handleiding voor! Al met al een heleboel handige materialen voor een plezierige moestuinervaring.
Ga naar IVN voor meer informatie.

Mijn moestuinkalender van Luuk en Lotje - Ruth Wielockx
Mijn moestuinkalender is een kalender van Luuk en Lotje voor jou. De twee weten als geen ander hoe je je eigen fruit en groenten kunt zaaien, planten en oogsten. Met behulp van een verhaal, stickertjes en een beetje geduld leer je zelf lekkers uit je eigen tuin toveren.
Ideeën voor op de groep:
- Met de kinderen samen een bezoekje brengen aan het tuincentrum, kwekerij of naar een moestuin.
- De watertafel kan je vullen met potgrond, kleine schepjes en zaaibakjes waar ze het potgrond in kunnen doen. Eventueel met bollen, bonen of zaadjes om te experimenteren. Passen er veel/weinig bonen in een zaaibakje?
- Haal oude bloempotten bij de kringloop en verf deze bijvoorbeeld met de kinderen, waar na afloop zaadjes van bloemen in gezaaid kunnen worden.
- Haal oude vazen van de kringloop en knutsel deze vazen samen met de kinderen om in prachtexemplaren voor op de groep. Daar kunnen dan ook weer zelfgemaakte bloemen van de kinderen in.
- Vergelijk de vazen met elkaar. Welke is hoger, smaller, welke kleur etc.
- Met de oudere peuters kan je ook een 'pluk' boeket schikken op een vaas.
- Vraag bij de plaatselijke bloemenwinkel naar ‘oude’ bloemen aan het einde van de dag.
- Je kunt ook klei om een glazen pot maken met de kinderen en dan knopen in de klei drukken, zo maak je ook een hele mooie originele bloempot.
- Je kunt ook oude blikken omtoveren tot leuke potten.
- Zipzakjes kunnen aan het raam met bloemzaden erin.
- Verf de handjes van de kinderen en druk deze af op het raam. Een groen steeltje eronder en je hebt een prachtig kunstwerk van bloemen op het raam. Verf er een vogelverschrikker bij.
- Maak een puzzel van een afbeelding van bijvoorbeeld aardbeien en lamineer deze. Knip deze in 2, 4, 6, 8, 10 of meer stukken. Of maak er memory van.
- Maak een tuincentrum op de groep met kartonnen potjes, of plastic (binnen) potten, schepjes, nepbloemen, nepplanten, gieters, een kruiwagentje, laarzen, kleine tasjes, een winkelwagentje of doos waar het in kan. Neem van het tuincentrum zo’n grote plastic (binnenpot) bak mee waar meerdere planten in kunnen. Een kassa en een klok. Wanneer is de winkel open?
Elke leidster neemt een plant mee van huis om de ruimte om te toveren tot een groen paradijs. Je kunt ook leuke buitenschilderijen in de ruimte ophangen.
Moestuin knutselwerkjes
Bolletjes planten


Meer inspiratie over thema moestuin kan je ook vinden op de Pinterest pagina!
Kijk ook eens bij thema: Smakelijk eten
Wist je dat gezinnen waarin weinig gepraat wordt, kinderen van 3 jaar ongeveer 500 woorden gebruiken? Kinderen in gezinnen waarin veel gepraat wordt, gebruiken ongeveer rond de 1100 woorden. Vertel daarom de ouders waarom praten tegen een kind zo belangrijk is. Woordenschat opbouwen begint al vanaf de geboorte!